یک کولبر دیگر قربانی خشونت مرزبانی در کردستان شد.
بامداد روز یکشنبه، ۱۳ مهرماه ۱۴۰۴، مهدی شریفی، فرزند صالح، اهل بانه و پدر یک کودک، در پی تیراندازی مستقیم نیروهای مرزبانی در مناطق مرزی بانه جان خود را از دست داد.
به گزارش خبرگزاریهای حقوق بشری از جمله هرانا و کردپا، نیروهای نظامی بدون هیچگونه هشدار یا اخطار قبلی، به سمت این کولبر شلیک کردهاند. پیکر مهدی شریفی پس از تیراندازی به بیمارستان بانه منتقل شده و تا زمان تنظیم این گزارش هنوز به خانوادهاش تحویل داده نشده است.
---
کولبری؛ کارِ اجباری در سایه فقر و تبعیض
کولبری یکی از مشاغل سخت و پرخطر در مناطق مرزی ایران بهویژه در استانهای کردستان، آذربایجان غربی و کرمانشاه است.
بسیاری از کولبران، از جمله مهدی شریفی، به دلیل نبود فرصتهای شغلی پایدار، فقر، بیکاری و تبعیض ساختاری ناچارند در شرایط دشوار و غیرانسانی، کالاهایی را بر دوش از مرز عبور دهند تا معیشت خانوادههای خود را تأمین کنند.
اما در سالهای اخیر، تیراندازیهای بیضابطه نیروهای نظامی به سمت کولبران به یک رویه مرگبار و تکراری تبدیل شده است؛ رویهای که با قوانین داخلی و اصول حقوق بینالملل مغایرت دارد.
---
آمار تکاندهنده از خشونت علیه کولبران
بر اساس گزارش مجموعه فعالان حقوق بشر در ایران (هرانا)، طی پنج سال گذشته، در نتیجه تیراندازی نیروهای مرزبانی،
دستکم ۱۴۱ کولبر جان خود را از دست دادهاند
و ۷۷۴ نفر دیگر مجروح شدهاند.
این آمار تنها شامل موارد ثبتشده است و منابع محلی معتقدند تعداد واقعی قربانیان بیشتر است.
با وجود اعتراضهای گسترده نهادهای مدنی و سازمانهای بینالمللی، هنوز هیچ اقدام موثری برای بازنگری در سیاستهای مرزبانی یا حمایت از کولبران صورت نگرفته است.
---
تحلیل حقوق بشری
تیراندازی مستقیم به کولبران نقض آشکار حق حیات (ماده ۶ میثاق بینالمللی حقوق مدنی و سیاسی) است.
این اقدامات در چارچوب قوانین ایران نیز غیرقانونی محسوب میشود، زیرا نیروهای انتظامی موظفند تنها در شرایط تهدید مستقیم از سلاح استفاده کنند.
با این حال، عدم پاسخگویی نیروهای نظامی، نبود نظارت قضایی مؤثر، و سکوت رسانههای رسمی باعث شده که این چرخه خشونت و مصونیت از مجازات ادامه یابد.
نتیجهگیری
مرگ مهدی شریفی تنها یک حادثه نیست؛ بلکه بخشی از الگوی تکراری سرکوب، فقر و تبعیض در مناطق مرزی ایران است.
تا زمانی که سیاستهای اقتصادی و امنیتی تغییر نکند و معیشت مرزنشینان به رسمیت شناخته نشود، کولبران همچنان در مسیر مرگ قدم خواهند زد.
جامعه مدنی و سازمانهای حقوق بشری باید با فشار مستمر بر نهادهای مسئول، خوا ستار پایان تیراندازی به کولبران، جبران خسارت خانواده قربانیان و ایجاد شغلهای امن و پایدار در مناطق مرزی شوند.
#کولبران #بانه #کردستان #حقوق_بشر #مهدی_شریفی
