در یکی از بیمارستانهای شهرستان سلماس، یک نوزاد دختر هنگام تولد به دلیل قصور یا سهلانگاری پزشکی دچار شکستگی در دست راست شده است.
پدر نوزاد اعلام کرده که توان مالی برای درمان فرزندش را ندارد و همچنین از عدم رسیدگی مسئولان بیمارستان و نهادهای مربوطه گلایه کرده است.
بررسی بر اساس قانون اساسی جمهوری اسلامی ایران
چند اصل قانون اساسی مرتبط با این موضوع عبارتاند از:
اصل ۲۹ – حق برخورداری از تأمین اجتماعی و خدمات درمانی
«برخورداری از تأمین اجتماعی از نظر بازنشستگی، بیکاری، پیری، ازکارافتادگی، بیسرپرستی، حوادث و سوانح، نیاز به خدمات بهداشتی و درمانی و مراقبتهای پزشکی به صورت بیمه و غیره، حقی است همگانی است.»
نقض احتمالی: در صورتی که پدر نوزاد توان مالی برای درمان نداشته باشد و دولت یا بیمارستان از ارائه خدمات درمانی ضروری خودداری کند، این امر نقض اصل ۲۹ قانون اساسی محسوب میشود.
اصل ۳ – وظایف دولت برای تحقق عدالت و کرامت انسانی
بندهای ۸ و ۱۲ این اصل دولت را موظف میکند به:
رفع تبعیضات ناروا و ایجاد امکانات عادلانه برای همه
تأمین حقوق همه افراد از زن و مرد و ایجاد امنیت قضایی عادلانه برای همه
نقض احتمالی: اگر رسیدگی عادلانه و سریع به شکایت خانواده صورت نگیرد یا وضعیت اقتصادی خانواده مانع دریافت خدمات درمانی شود، این اصول نقض شدهاند.
اصل ۲۱ – حقوق زنان و مادران
> دولت موظف است حقوق زنان را در تمام جهات با رعایت موازین اسلامی تضمین نماید، و از مادران، بهویژه در دوران بارداری و حضانت، حمایت کند.
نقض احتمالی: اگر در روند زایمان سهلانگاری شده باشد و مادر حمایت لازم را دریافت نکرده باشد، اصل ۲۱ نقض شده است.
اصل ۳۴ – حق دادخواهی
«دادخواهی حق مسلم هر فرد است و هر کس میتواند برای دادخواهی به دادگاههای صالح مراجعه نماید.»
نقض احتمالی: اگر خانواده به دلایل مالی یا فشار اداری نتوانند شکایت مؤثر از قصور پزشکی داشته باشند، حق دادخواهی آنان نقض شده است.
بررسی از منظر حقوق بشر بینالملل
طبق اعلامیه جهانی حقوق بشر و میثاقهای بینالمللی که ایران به آنها پیوسته است:
1. حق حیات و سلامت (ماده ۳ و ۲۵ اعلامیه جهانی حقوق بشر)
هر فردی حق دارد از سطح زندگی کافی برای سلامت و رفاه خود و خانوادهاش برخوردار باشد، از جمله مراقبتهای پزشکی.
نقض احتمالی: سهلانگاری پزشکی در هنگام تولد که منجر به آسیب جسمی نوزاد شود، نقض مستقیم حق سلامت است.
2. حقوق کودک (کنوانسیون حقوق کودک – ماده ۲۴)
دولتها موظفاند سطح بالایی از خدمات بهداشتی و درمانی را برای کودکان فراهم کنند.
نقض احتمالی: آسیب به نوزاد در بدو تولد و عدم دسترسی به درمان مناسب، نقض آشکار این تعهد است.
3. حق برابری در برخورد با خدمات درمانی
تبعیض در دسترسی به خدمات بهداشتی بر اساس وضعیت اقتصادی، نقض ماده ۲ اعلامیه جهانی حقوق بشر است.
جمعبندی
جنبه نوع نقض توضیح
قانون اساسی ایران نقض اصول ۲۹، ۳، ۲۱، ۳۴ عدم تأمین درمان، سهلانگاری پزشکی، و نداشتن دسترسی به عدالت
حقوق بشر بینالمللی نقض مواد ۳ و ۲۵ اعلامیه جهانی و ماده ۲۴ کنوانسیون حقوق کودک نقض حق سلامت و مراقبتهای پزشکی
مسئولیت دولت و نهادهای پزشکی بالا موظف به جبران، درمان رایگان، و پاسخگویی قضایی هستند
کانون دفاع از حقوق بشر
# مهسا امینی
# vvmiran
bashariyat@
# حقوق- کودک
