خشکسالی میتواند باعث عدم توازن در میزان آب و در نتیجه آن کمبود آب، نابودی گیاهان، کاهش عمق آبهای سطحی و خاک مرطوب شود. این اتفاق زمانی رخ میدهد که تبخیر سطحی و تبخیر آب از گیاهان از حد معمول در مدت معین بیشتر شود. عدم مدیریت صحیح منابع آبی در کشور، اثرات جبران ناپذیر این مهم را عمیقتر میکند.
گزارشی از رکنا حاکی از این است که، دریاچه هویر، یکی از دو دریاچه تاریخی شهرستان دماوند، امسال به شکل بیسابقهای کاملاً خشک شده است. این دریاچه کوچک اما حیاتی، با وسعتی حدود ۱۰ هکتار و عمق متوسط شش تا هشت متر، تا سالهای اخیر تنها کاهش جزئی سطح آب را تجربه میکرد؛ اما امسال، برای نخستین بار، حتی یک قطره آب در آن باقی نمانده است.
گزارشی از هممیهن حاکی از آن است، یکسالونیم از شروع توفانهای نمک در اطراف دریاچه ارومیه میگذرد. اهالی روستاهای دریاچه ارومیه بهدلیل توفانهای نمک، خشکشدن دریاچه و از بین رفتن کشاورزی و دامداری که شغل آنها بوده مجبور به مهاجرت و کارگری در شهرستانهای دیگر شدهاند؛ مهاجرتی که بهدلیل فقر مردم منطقه، روستاها را خالی از سکنه نکرده و تنها مردان روستا را کوچ داده است. همین مسئله زمینهساز بروز بیماریهای جسمی و روانی در مردم منطقه شده است. ولی رحیمزاده، متخصص آنکولوژی در این خصوص گفت: مهمترین خطر خشکشدن دریاچه برای سلامتی مردم، بروز بیماریهای ناشناختهای است که بر اثر توفانهای نمک ایجاد میشود و چون جهت باد به سمت داخل کشور است، اگر این گردوخاک بلند شود، میتواند حدود ۱۲ استان را درگیر کند.
به گزارش ایلنا، رییس شورای اسلامی استان هرمزگان گفت: بخشهایی از شرق استان سالهاست با بحران جدی کمآبی و تنش آبی مواجه هستند. بهویژه در شهرستانهای سیریک، جاسک، بشاگرد و همچنین جزیره قشم، وضعیت آبرسانی به روستاها به مرحلهای بحرانی رسیده است. عباس جمالالدینی با بیان اینکه در بسیاری از روستاهای این مناطق، آب شرب هر ۵۰ روز یکبار و برای مدت کوتاه دو روز، وارد شبکه لولهکشی روستا میشود، ادامه داد: مردم در این مدت ناچارند با ذخیرهسازی آب در مخازن غیراستاندارد نیازهای ماهانه خود را تأمین کنند. وی افزود: این وضعیت پدیدهای جدید نبوده بلکه نتیجه دههها بیتوجهی به زیرساختهای آبی شرق هرمزگان است.
به گزارش دیگری از این منبع، مدیرکل دفتر برنامهریزی کلان منابع آب و تلفیق بودجه شرکت مدیریت منابع آب ایران در ارزیابی و چشمانداز ذخایر سدها به ایلنا گفت: طبق پیشبینیهای سازمان هواشناسی و نهادهای بینالمللی پاییز خشکی در راه است. ما در کمیته تخصصی نشست شورای عالی آب هم تصمیم گرفتیم که صرفاً برای فصل پاییز، نه زمستان، این شرایط خشکسالی را در بخشهای مختلف، چه در تأمین آب شرب و چه در تأمین آب کشاورزی مدنظر قرار دهیم. اطلاعرسانیهای لازم باید انجام شود و بخش آب شرب وزارت نیرو اقدامات مورد نظر را انجام دهد، در بخش کشاورزی هم برای کشاورزی دیم، اطلاعرسانی لازم در وزارت جهاد کشاورزی انجام شود. در کشاورزی آبی هم کاهش بارش مدنظر قرار بگیرد. عیسی بزرگ زاده درباره برنامه کاهش ناترازی آب زیرزمینی به ۱۰۵ میلیارد متر مکعب نیز گفت: اکنون مجموع برداشت از منابع استراتژیک و راهبردی آب زیرزمینی ۱۵۰ میلیارد متر مکعب است؛ یعنی بخش استاتیک مخزن که در طول سند دانشبنیان امنیت غذایی در افق ۱۴۱۱ به ۱۰۵ میلون متر مکعب جبران خواهد شد، اکنون سالانه ۵ میلیارد متر مکعب به این مقدار اضافه میشود. آن اتفاقی که باید بیفتد، تاکنون نیفتاده است.
به گزارشی از صداوسیما، مدیرعامل شرکت آب منطقهای اردبیل گفت: با توجه به مصرف بیرویه آب در بخشهای مختلف، این استان با تنش آبی مواجه است و بهرهبرداران و کشاورزان باید واقعیت کمآبی را قبول کرده و از کشت محصولات پرآب بر خودداری کنند. حیدری اناری با بیان اینکه استان اردبیل با کمآبی شدید مواجه است و با این محدودیت منابع آبی امکان توسعه سطح زیر کشت حتی با سامانههای نوین آبیاری وجود ندارد، اظهار کرد: در سالهای اخیر استفاده بیرویه از منابع آبی موجب کاهش منابع آبهای زیرزمینی و نابودی آبخوانها شده است.
به گزارش تسنیم، رئیس اتاق اصناف کشاورزی خراسان جنوبی و نائب رئیس اتاق اصناف کشاورزی کشور، از وضعیت بحرانی خشکسالی در استان خبر داد. سید محمود هاشمیزاده در این خصوص گفت: خشکسالی امسال به شدت کشاورزی و دامداری استان را تحت تأثیر قرار داده است. در برخی مناطق از جمله طبس، تنها ۱۲۷ میلیمتر بارندگی ثبت شده که عملاً تأثیری بر وضعیت مراتع و تولیدات کشاورزی نداشته است. وی با اشاره به کاهش شدید بارندگیها در سالهای اخیر ادامه داد: بارندگیها به شدت کاهش یافته و این مسئله باعث بحرانهای جدی در تولیدات کشاورزی و دامی شده است. بهویژه مراتع استان که در حال حاضر به شدت آسیب دیدهاند. دامداران در این شرایط با مشکل تأمین علوفه و آب مواجه هستند. اگر حمایتهای فوری از سوی نهادهای دولتی صورت نگیرد، ظرفیتهای دامداری استان در معرض تهدید قرار خواهد گرفت و تولیدات دامی به شدت کاهش خواهد یافت.
به گزارش ایرنا، معصومه نوروزی، مدیرکل هواشناسی چهارمحال و بختیاری با اشاره به تشدید شرایط ناشی از خشکسالی گفت: سال زراعی ۱۴۰۳-۱۴۰۴ به عنوان یکی از کمبارشترین سالهای این استان طی دو دهه اخیر ثبت شد. وی ادامه داد: در سال زراعی ۱۴۰۳ – ۱۴۰۴ شاهد کاهش۴۰ درصدی بارشها معادل ۲۶۵ میلیمتر کسری بارش بودیم.
به گزارشی دیگر از ایلنا، سید یوسف طباطبایینژاد، امام جمعه اصفهان گفت: مهمترین دغدغه مردم استان اصفهان آب است و موضوع آب به عنوان چالش اصلی در استان اصفهان است که از رئیسجمهور میخواهیم به این موضوع توجه ویژهای داشته باشد.
کانون دفاع از حقوق بشر در ایران
# مهسا امینی
# bashariyat@
# vvmiran
#Mahsa Amini
# محیط زیست ایران
