میراث معنوی و حق دسترسی مردم
فرشهای قبلی حرم کربلا بخشی از **میراث معنوی و فرهنگی** مردم و زائران بودند.
طبق ماده ۲۷ اعلامیه جهانی حقوق بشر، هر فرد حق دارد در زندگی فرهنگی مشارکت داشته باشد و از میراث معنوی بهرهمند شود.
تغییر یا جایگزینی این فرشها بدون اطلاعرسانی و مشارکت مردم، این حق بنیادین را محدود میکند و تجربه زیارتی میلیونها انسان را تحت تأثیر قرار میدهد.
شفافیت مالی و مشروعیت منابع
دلیل اعلام شده برای جمعآوری، «غصبی بودن پول خرید قبلی» است.
از منظر حقوق بشری و مدیریتی، **شفافیت در منابع مالی و توضیح علل تصمیم** ضروری است.
مردم حق دارند بدانند منابع مالی حرم چگونه و با چه مشروعیتی مصرف میشوند.
نادیده گرفتن این شفافیت، باعث احساس بیعدالتی و کاهش اعتماد عمومی میشود.
جایگزینی فرشها؛ پیامدهای فرهنگی و هویتی
فرشهای عربستانی که جایگزین فرشهای ایرانی شدهاند، علاوه بر پیامد اقتصادی، **هویت فرهنگی و تجربه زیارتی مردم را تغییر میدهند**.
حقوق فرهنگی بر امکان بهرهمندی مردم از میراث فرهنگی و حفظ ارتباط تاریخی با فضاهای معنوی تأکید دارد.
حذف نمادها و عناصر فرهنگی بومی، حتی اگر با نیت مدیریت بهتر باشد، میتواند احساس بیگانگی و کاهش تعلق معنوی ایجاد کند.
مشارکت مردم در تصمیمگیری
مردم و زائران بهعنوان ذینفعان اصلی حرم، باید در تصمیمات مدیریتی مشارکت داشته باشند.
حذف یا تغییر نمادها بدون مشارکت عمومی، **احساس بیعدالتی فرهنگی و معنوی** ایجاد میکند.
از منظر حقوق بشر، **حق اطلاع، مشارکت و بهرهمندی از میراث فرهنگی** بخشی از اصول بنیادین است.
حفظ کرامت زائران و تقدس محیط
محیط حرم باید مکانی امن، مقدس و مشارکتی باشد.
هر تغییر باید با حفظ کرامت زائران و احترام به تجربه معنوی آنها انجام شود.
سادهسازی یا جایگزینی فرشها بدون رعایت این اصول، برخلاف **حقوق بشر فرهنگی و اجتماعی** است.
حقوق بشر، قانون اساسی و مسئولیت مدیریت
اصول قانون اساسی ایران، به ویژه اصل ۳ و ۱۵، بر **حفظ فرهنگ و میراث ملی و معنوی** تأکید دارند.
همچنین، استانداردهای بینالمللی حقوق بشر بر **شفافیت، پاسخگویی و مشارکت مردم** در تصمیمات مرتبط با میراث فرهنگی تأکید میکنند.
بنابراین، هر تصمیمی که بدون اطلاع، مشارکت و شفافیت گرفته شود، **با این اصول در تضاد است**.
جمعبندی
جمعآوری فرشهای حرم کربلا و جایگزینی آنها با فرشهای خارجی، مسئلهای فراتر از مدیریت اجرایی است؛
شامل **حق دسترسی به میراث فرهنگی و معنوی، شفافیت مالی، مشارکت مردم و حفاظت از هویت فرهنگی** میشود.
رعایت این حقوق، تعهدی حقوق بشری است که نشان میدهد مدیریت اماکن مقدس باید **در خدمت کرامت انسانی و حقوق مردم باشد، نه صرفاً مدیریت اداری یا اقتصادی.**
#مهساامینی #vvmiran @baschariyat #MahsaAmini
